Tiếp tục thực hiện đổi mới phương pháp dạy học theo hướng xây dựng tiết học thân thiện, dạy học phân hoá, phát huy tính tích cực, hứng thú trong học tập của học sinh và vai trò chủ đạo của giáo viên, vận dụng sáng tạo kiến thức đã học, tránh thiên về ghi nhớ máy móc, không nắm vững bản chất... - Đó là những yêu cầu của ngành GD-ĐT Quảng Ninh trong việc đổi mới phương pháp dạy học môn Toán.
Phát huy tính sáng tạo của học sinh
Ông Ngô Văn Hợi - Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Quảng Ninh - cho biết: Sở đã chỉ đạo các nhà trường chủ động xây dựng phân phối chương trình chi tiết môn Toán phù hợp với địa phương, phù hợp với các nhà trường.
Các nhà trường thực hiện đổi mới phương pháp dạy học môn Toán theo hướng phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động của người học, hình thành và phát triển năng lực tự học, trau dồi các phẩm chất linh hoạt, độc lập, sáng tạo của tư duy; kiên quyết loại bỏ cách dạy thầy đọc, trò chép.
Ông Hợi cho rằng: Toán học là một khoa học trừu tượng, có nguồn gốc từ thực tiễn và có ứng dụng rộng rãi trong thực tiễn. Việc rèn luyện tư duy logic là một trong những yêu cầu hàng đầu của dạy - học Toán trong trường phổ thông.
Giáo viên cần vận dụng sáng tạo các phương pháp dạy học. Dạy môn Toán trong nhà trường có nhiều thuận lợi để thực hiện phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề. Tuy nhiên, phải đảm bảo nguyên tắc: Học sinh tự mình hoàn thành nhiệm vụ nhận thức với vai trò tổ chức, hướng dẫn của giáo viên.
Việc sử dụng phương pháp dạy học gắn chặt với các hình thức dạy học. Tùy theo mục tiêu, nội dung, đối tượng và điều kiện cụ thể mà có những hình thức tổ chức thích hợp như học trên lớp, học ở nhà; học cá nhân, học nhóm... Cần tổ chức tốt các giờ thực hành toán để đảm bảo yêu cầu rèn luyện kĩ năng thực hành, vận dụng kiến thức toán vào thực tiễn, tạo hứng thú cho người học.
Ngoài ra, Sở GD&ĐT Quảng Ninh còn đánh giá cao vai trò của CNTT trong việc hỗ trợ đổi mới phương pháp dạy học môn Toán. Sở đã yêu cầu các giáo viên tăng cường sử dụng các phần mềm dạy học hiện có, chủ động khai thác những phần mềm dạy học mới phù hợp với từng nội dung kiến thức cụ thể trong sách giáo khoa.
Tuy nhiên, cũng lưu ý rằng các thầy cô không được lạm dụng công nghệ thông tin làm ảnh hưởng đến tư duy Toán học.
Thay đổi cách đánh giá
Sở GD&ĐT Quảng Ninh chỉ đạo cụ thể: Bên cạnh việc đổi mới phương pháp dạy học thì việc đổi mới cách đánh giá là rất cần thiết. Việc kiểm tra đánh giá kết quả bài học cần được tính đến ngay từ khi xác định mục tiêu và thiết kế bài học nhằm giúp cho học sinh và giáo viên kịp thời nắm được những thông tin liên hệ ngược để điều chỉnh dạy và học.
Đánh giá kết quả học tập toán của học sinh cần bám sát mục tiêu dạy học môn Toán đối với từng cấp, từng lớp; đồng thời căn cứ vào chuẩn kiến thức, kỹ năng đã quy định trong chương trình.
Cần kết hợp các hình thức đánh giá khác nhau để đảm bảo độ tin cậy của kết quả. Ngoài việc kiểm tra thường xuyên, định kỳ (kiểm tra miệng, kiểm tra 15 phút, kiểm tra một tiết, kiểm tra học kỳ), cần sử dụng các hình thức theo dõi và quan sát thường xuyên đối với từng học sinh về ý thức học tập, tính tự giác, sự tiến bộ về nhận thức và tư duy toán học; tập trung đánh giá khả năng tư duy, tính sáng tạo, khả năng vận dụng kiến thức toán học để giải quyết các vấn đề cụ thể của cuộc sống.
Để đảm bảo đánh giá được toàn diện học sinh, cần kết hợp hình thức đánh giá theo hướng kết hợp giữa tự luận và trắc nghiệm khách quan; đổi mới cách ra đề kiểm tra theo hướng đòi hỏi người học phải hiểu bài, vận dụng kiến thức, hạn chế lối học vẹt, học tủ, ghi nhớ máy móc.
Đồng thời phải chấp hành nghiêm túc việc chấm bài, chữa bài và trả bài cho học sinh; chế độ cho điểm, khắc phục thói quen khá phổ biến là khi chấm bài giáo viên chỉ chú trọng đến cho điểm, ít khi có những lời phê chỉ rõ ưu khuyết điểm của học sinh khi làm bài.
Các nhà trường cần tạo điều kiện để học sinh tham gia đánh giá kết quả học tập của các học sinh khác trong nhóm, trong lớp và tự đánh giá bản thân. Thông báo công khai các kết quả đánh giá để có những điều chỉnh cần thiết và kịp thời đối với việc học Toán của học sinh và dạy Toán của giáo viên.
“Các thầy cô cần đảm bảo để mọi học sinh đều đạt được chuẩn kiến thức, kỹ năng môn Toán. Những học sinh có năng khiếu về toán hoặc có nhu cầu học toán sâu hơn được khuyến khích và tạo điều kiện để phát triển năng khiếu” – Phó Giám đốc Ngô Văn Hợi nhấn mạnh.
Các Phòng GD&ĐT, các trường THPT tại Quảng Ninh được yêu cầu phải có biện pháp quản lý, tăng cường giáo dục cán bộ, giáo viên và học sinh tích cực, chủ động trong dạy và học, nghiêm túc trong kiểm tra, đánh giá để phản ánh đúng chất lượng dạy và học của giáo viên, học sinh, từng lớp, từng trường.