Quay ngược bánh xe thời gian trở về với thời điểm cách đây hơn 63 năm (2/1949), tại thủ đô Mát - xcơ - va (Liên Xô), Liên đoàn Phụ nữ dân chủ quốc tế đã nhóm họp và quyết định lấy ngày 1 tháng 6 làm Ngày Quốc tế Thiếu nhi. Từ đó đến nay, ngày 1 tháng 6 hàng năm đã trở thành ngày hội của thiếu nhi quốc tế.
Ngày Quốc tế Thiếu nhi ra đời gắn liền với những kí ức đau buồn mà chủ nghĩa phát xít đã gây ra cho nhân loại. Vào đầu những năm 40 của thế kỉ XX, chủ nghĩa phát xít đã thẳng tay tàn sát hàng chục triệu người trên thế giới và trong số đó có những người dân vô tội ở ngôi làng Li - đi - xơ xinh đẹp của đất nước Tiệp Khắc. Ngày 01/6/1942, phát xít Đức bất ngờ bao vây làng Li - đi - xơ khi dân làng đang chìm trong giấc ngủ, chúng không chỉ trắng trợn vơ vét tiền bạc của cải mà còn tàn sát không thương tiếc người dân trong làng. Vào ngày hôm đó, phát xít Đức đã giết 192 người, trong đó có 98 trẻ em. Toàn bộ nhà cửa, ruộng vườn trong làng đều bị đốt phá, san phẳng thành bình địa, ngôi làng yên vui ngày trước nay trơ trọi không một bóng người. Tội ác này làm ta liên tưởng đến vụ thảm sát man rợ năm 1968 của lính Mỹ, cướp đi sinh mạng của hơn 500 người tại làng Mỹ Lai thuộc tỉnh Quảng Ngãi của Việt Nam. Nhưng chưa dừng lại ở đó, hai năm sau, vào ngày 10/6/1944, phát xít Đức lại gây ra những tội ác vô cùng dã man tại Ô - ra – đua, một thị trấn nhỏ ở miền Trung nước Pháp. Chúng đã dí súng và lưỡi lê vào những người dân vô tội, dồn họ vào trong nhà thờ rồi phóng hỏa thiêu chết 642 người, trong đó có 267 trẻ em. Những tội ác không thể dung thứ giáng xuống số phận của hàng trăm trẻ em ở Li- đi - xơ và Ô - ra - đua đã làm chấn động dư luận thế giới. Xót xa, căm phẫn trước những tội ác man rợ đó, nhân loại tiến bộ đã kịch liệt lên án và đấu tranh để tiêu diệt chủ nghĩa phát xít.
Chiến tranh thế giới kết thúc nhưng loài người mãi không thể quên những tiếng kêu gào thảm thiết của các em bé và người dân vô tội đã bị phát xít giết hại ở Li - đi - xơ và Ô - ra - đua cũng như hàng trăm nghìn nơi khác trên thế giới. Vì vậy, mục đích ra đời của ngày Quốc tế thiếu nhi là nhằm yêu cầu chính phủ các nước phải có trách nhiệm với đời sống của trẻ em, phải giảm ngân sách quân sự để tăng ngân sách giáo dục và bảo vệ, chăm sóc thiếu niên, nhi đồng.
Hơn nửa thế kỷ trôi qua, kể từ Ngày Quốc tế Thiếu nhi ra đời, nhân loại tiến bộ đã có nhiều việc làm thiết thực hơn để chăm sóc, bảo vệ và cải thiện đời sống cho trẻ em. Tuy nhiên, bên cạnh những đứa trẻ được gia đình nuôi dưỡng, sống hạnh phúc trong vòng tay của gia đình và xã hội, thì đâu đó vẫn còn bóng dáng của những trẻ em lang thang cơ nhỡ, côi cút giữa giông tố cuộc đời; những đứa trẻ đang chết dần chết mòn vì đói; những trẻ em phải oằn mình trong cuộc chiến mưu sinh; những trẻ em đang trở thành nạn nhân của bạo lực gia đình; những đứa trẻ đang tuổi ăn tuổi lớn phải khoác lên vai những cây súng cao hơn đầu để trở thành những “người lính thực thụ” bảo vệ cho cái gọi là “lý tưởng của người lớn” và đâu đó vẫn còn những ánh mắt thèm khát của những đứa trẻ luôn dâng tràn ước muốn cháy bỏng mỗi khi thấy bạn mình được cắp sách đến trường... Những đứa trẻ này liệu có biết đến ngày Quốc tế Thiếu nhi? Thật bất hạnh cho các em! Lẽ ra ở tuổi này, các em phải được chăm sóc, bảo vệ, vui chơi, học tập, được sống trong vòng tay yêu thương của gia đình và bạn bè…Vậy mà...! Đây quả là một thực trạng đau xót.
Đã đến lúc chúng ta cần có những hành động thiết thực hơn dành cho trẻ em trên toàn thế giới. Hãy chung tay tạo ra nền tảng vững chắc cho trẻ em từ chính gia đình và cộng đồng xã hội. Hãy chắp cách cho những chủ nhân tương lai của nhân loại và cung cấp đầy đủ những dưỡng chất cần thiết cho mầm non nảy lộc, phát triển xanh tốt thành những cây đại thụ phủ xanh đất trời. Làm sao để tất cả mọi ngày trong năm đều là ngày hội của các em – ngày hạnh phúc!
TRỊNH NGỌC TƯỜNG VY
(TTNCVH TV sông Mekong)